روش صحیح آموزش ریاضی

نه به تنبیه ذهنی با مترسکی از جنس ریاضی

روی سخنم با اولیا و معلمان است. دقیق‌تر بگویم: مخاطب این نوشته، خودم هستم چون هم پدرم و هم معلم.

ما متعلق به نسلی هستیم که تنبیه بدنی را پذیرفته بودیم و حتی فکر می‌کردیم اگر پیشرفتی در کار باشد از مسیر تنبیه بدنی می‌گذرد. اما امروزه اکثریت قریب به اتفاق جامعه، تنبیه بدنی را نهی می‌کنند یا لااقل حمایت آشکاری از آن ندارند. 

با این حال از آنجا که معمولاً بزرگترها نگران رشد کوچکترها هستند، تنبیه ذهنی را به طور ناخودآگاه جایگزین آن کرده‌اند. من نگران تنبیه ذهنی منتج از مترسک‌سازی ریاضی هستم. به این نمونه‌ها توجه کنید:

- از ابتدا هم می‌دانستم که نمی‌توانی در درس ریاضی نمره ۲۰ بگیری. دیدی درست می‌گفتم؟ در همه درس‌ها ۲۰ گرفته‌ای ولی نمره ریاضی‌ات ۱۸ و نیم شده است. چه جوابی برای این فاجعه داری؟ (نمی‌دانم واقعاً چرا باید همه بچه‌ها در همه درس‌ها ۲۰ بگیرند. آیا اصولاً این خواسته معقولی است؟)

- پسرخاله‌ات هنوز وقتی به مدرسه نمی‌رفت بلد بود تا ۱۰۰۰ بشمارد. اما تو آن قدر کودن و بی‌لیاقتی که حتی دو عدد سه رقمی را نمی‌توانی با هم جمع کنی. (نمی‌دانم چه کسی فرصت کرده بنشیند و تا ۱۰۰۰ شمردن پسرخاله را گوش کند. به فرض که انجام شده باشد، نمی‌دانم چه تأثیری در رشد بچه دارد.)

- اگر تیزهوشان قبول نشوی نمی‌توانی در این جامعه سر بلند کنی. (نمونه‌های بسیاری از افرادی داریم که باهوش تلقی می‌شوند و عاقبت به خیر نشده‌اند. حتی افراد زیادی را سراغ داریم که گرچه تیزهوش تلقی می‌شده‌اند، از عهده زندگی کردن معمولی هم بر نیامده‌اند. آیا تمام افراد جامعه باید نخبه، نابغه، فرهیخته و سرآمد باشند؟)

به نظرم اگر نمی‌دانیم برای رشد ریاضی فرزند خود چه باید بکنیم، بهتر آن است که هیچ کاری نکنیم. ما آبی برای ریاضیات بچه‌ها نمی‌آوریم و در حال شکستن کوزه‌های بسیاری بر سر آنان هستیم.

من تصمیم دارم در «دومین نشست تخصصی کودک، زبان و تفکر» که در ۱۸ خردادماه در دانشگاه فردوسی مشهد برگزار می‌شود در این مورد صحبت کنم که بهترین کار برای رشد ریاضی فرزندانمان چیست. گرچه این دومین نشست با این عنوان است اما در صحبتم از هیچ پیشنیازی استفاده نمی‌کنم و گرچه عنوان «تخصصی» به آن اطلاق شده است، با این حال مطابق معمول، زبانی ساده و غیرآکادمیک را برای بیان راهکارها انتخاب کرده‌ام. لازم نیست معلم یا دانشگاهی باشید، همین که بدانید خود یا فرزندتان با ریاضی مشکل دارد و همین که دنبال راه حل برای رفع مشکل باشید برای هم‌صحبت شدن ما کافی است.

شعار من همواره این بوده است: «لازم نیست چیزهای زیادی بدانید، کافی است چیزی را زیاد بدانید.»

منتظر دیدار شما در نشست کودک، زبان و تفکر هستم. 

مجید میرزاوزیری

『 @MPF_SUT 』‌